Życie i kult

W Asyżu przychodzi na świat syn Piotra Bernardone; na chrzcie nadano mu imię Jan. Ojciec, który nie był obecny przy chrzcie syna (przebywał wówczas we Francji w celach handlowych) po powrocie nazwał go Franciszkiem.

W Asyżu przychodzi na świat Klara, córka Favarone Offreducio i Ortolany Fiumi.

Po śmierci cesarza Henryka VI (1197 r.) lud burzy twierdzę cesarską w Asyżu i oblega ufortyfikowane domy bogaczy, którzy licznie uciekają do Perugii.

W wojnie między Perugią a Asyżem odzdział asyski przegrywa bitwę w Collestrada. Franciszek zostaje wzięty do niewoli i uprowadzony do Perugii; po roku, jako podupadły na zdrowiu, zostaje zwolniony.

Po długiej chorobie Franciszek powraca do zdrowia. Rozpoczyna się czas jego wewnętrznej przemiany.

W odpowiedzi na wezwanie papieża Franciszek dołącza do wyprawy krzyżowej. W Spoleto ma tajemnicze widzenie, podczas którego otrzymuje nakaz powrotu do Asyżu. Rozpoczyna się „nawrócenie” Franciszka: spotkanie z trędowatym; intensywne życie modlitwy; pobyt w San Damiano (modlitwa przed krucyfiksem, podczas której słyszy słowa: „Franciszku, idź i odbuduj mój kościół, gdyż popada w ruinę”); pielgrzymka do Rzymu i pierwsze doświadczenie ubóstwa.

Franciszek popada w konflikt z ojcem. Rezygnuje z majątku rodzinnego w obecności biskupa Asyżu. Przywdziewa szaty pustelnicze i naprawia okoliczne kościółki: św. Damiana, św. Piotra oraz Najświętszej Maryi Panny w Porcjunkuli. Udaje się do Gubbio i oddaje posłudze trędowatych.

Powraca do Asyżu. Wraz z pierwszymi towarzyszami, Bernardem z Quintavalle i Piotrem Cattanio, w kościele św. Mikołaja wysłuchuje fragmentu Ewangelii (dzień św. Macieja), który staje się dla nich normą życia. Wkłada habit pokutny, skórzany pas zamienia na zwykły sznur i rozpoczyna pierwsze wędrówki apostolskie. W ciągu następnej wiosny liczba braci wzrasta do dwunastu.

Franciszek w towarzystwie jedenastu braci udaje się do papieża. Innocenty III ustnie aprobuje regułę życia „według formy świętej Ewangelii”, którą Franciszek spisał „w niewielu prostych słowach”. Otrzymują też zezwolenie „do głoszenia wszędzie pokuty”.

Po powrocie z Rzymu bracia zamieszkują w lepiankach w Rivo Torto. Zmuszeni do opuszczenia tego miejsca przenoszą się do Matki Bożej Anielskiej, do Porcujnkuli, kościółka oddanego im pod opiekę przez benedyktynów z Subasio.

Klara zostaje przyjęta przez Franciszka do życia w pokucie, a więc i pod posłuszeństwo, którego obowiązki zostały spisane przez Franciszka dla niej w Formie życia. Wkrótce dołącza do niej jej siostra Agnieszka: to początek II Zakonu franciszkańskiego.

Franciszek podejmuje bezskuteczne próby dotarcia najpierw do Syrii (może 1211 r.?), później do Maroka (w latach między 1213 i 1215 r). W 1213 r. Franciszek otrzymuje od Orlando Catani (hrabiego Chiusi) górę Alvernię (La Verna) i zakłada tam pustelnię.

8 maja: W San Leo, w Montefeltro, książę Orlando di Chiusi ofiarowuje Franciszkowi wzgórze Verna (Alwernia).

Franciszek wyrusza do Hiszpanii, aby dotrzeć do Maroka i tam głosić Ewangelię niewiernym; jednak choroba zmusza go do powrotu do Porcjunkuli, gdzie przyjmuje do Zakonu liczną grupę wysoko urodzonych i literatów, a wśród nich Tomasza z Celano.

Sobór Laterański IV – ważny dla reformy Kościoła i norm „antyheretyckich”. Bracia mniejsi nie są związani zasadą Ne nimia religionum diversitas (na bazie której musieliby przyjąć już istniejącą regułę augustiańską).

16 lipca: umiera Innocenty III. Nowym papieżem zostaje wybrany Honoriusz III. Na prośbę Franciszka papież ustanawia „Odpust Porcjunkuli” (na dzień 2 sierpnia).

26 maja: odbywa się pierwsza kapituła generalna. Powstaje pierwszych dwanaście prowincji (jurysdykcji). Podjęta też zostaje decyzja o misji poza Alpami i za morzem.

Kapituła Zielonych Świąt, podczas której podjęto decyzję o wysłaniu braci do Niemiec, Francji, Węgier, Hiszpanii i Maroka. W czerwcu wyrusza drogą morską na Wschód. Dociera do Damietty, gdzie spotyka się z sułtanem Egiptu Melek-el-Kamelem.

styczeń: męczeństwo pięciu braci w Maroku (pierwsi męczennicy franciszkańscy). Papież Honoriusz III mianuje kardynała Hugolina na protektora Zakonu. Ustanawia też rok nowicjatu dla wszystkich kandydatów do Zakonu. Franciszek zrzeka się bezpośredniego zarządzania Zakonem, powierzając je bratu Piotrowi Cattanio (sprawował go do 10 marca 1221 r.); po nim urząd przejął brat Eliasz Buonbarrone.

Franciszek pisze Regułę niezatwierdzoną. Ma ona 24 rozdziały. Z pewnością zostaje zaaprobowana przez papieża, lecz bez oficjalnej bulli.
Powstaje Zakon Pokutników (jego późniejsza nazwa to Tercjarze franciszkańscy).

Początek roku: w Fonte Colombo, nie bez trudności i sprzeciwów Franciszek redaguje ostateczny tekst Reguły zatwierdzonej. Akt zatwierdzenia przez papieża Honoriusza III (bulla Solet annuere) ma miejsce 29 listopada.
24-25 grudnia w Greccio: Eucharystia w noc Narodzenia Pańskiego, podczas której zostaje przygotowana bożonarodzeniowa szopka.

Franciszek przebywa na Alwernii, by odbyć post czterdziestodniowy przed uroczystością św. Michała; 17 września otrzymuje stygmaty Męki Pańskiej. Apostołuje w całej Umbrii i Marchii Ankońskiej. Powraca do Porcjunkuli, jego aktywność apostolską ograniczają stygmaty i postępująca choroba.

Nasila się choroba oczu, której Franciszek nabawił się w czasie pobytu na wschodzie. Udaje się do doliny Rieti, gdzie poddaje się nieskutecznej terapii chirurgicznej. Prawie niewidomy powraca do San Damiano. Tutaj, pośród wielkich cierpień, otrzymuje od Boga zapewnienie o swoim zbawieniu wiecznym: przepełniony wdzięcznością układa Pieśń Słoneczną (Pochwałę Stworzenia).

Franciszek przebywa w pustelni Le Celle koło Kortony, później w Bagnara niedaleko Nocera, a stamtąd powraca do Asyżu, do pałacu biskupiego. Tuż przed swoją śmiercią pisze ostatnią wolę dla świętej Klary i Ubogich Pań z San Damiano.
3 października (sobota) Franciszek umiera w Porcjunkuli. Następnego dnia jego ciało zostaje złożone tymczasowo w Asyżu, w kościele św. Jerzego (dzisiaj w tym miejscu znajduje się bazylika św. Klary). Miał 44 lata.

16 lipca: Grzegorz IX kanonizuje Franciszka w Asyżu; bulla kanonizacyjna Mira circa nos zostaje opublikowana 19 lipc

Uroczyste przeniesienie ciała św. Franciszka do nowej bazyliki (Sacro Convento) zbudowanej na jego cześć.